نفخ و قاعدگی ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. نفخ در قاعدگی و پیش از آن به سراغ زنان میآید و در کنار دیگر علائم، زندگی را اندکی برایشان دشوار میکند؛ اما علت نفخ دوران قاعدگی چیست و آیا راه درمانی برای آن وجود دارد؟ اگر نقخ بعد از قاعدگی ادامه پیدا کرد چه کنیم؟. در این مطلب، هر آنچه باید در مورد نفخ دوران قاعدگی و روشهای درمان آن بدانید برایتان خواهیم گفت. با ما همراه باشید!
نفخ قاعدگی چیست؟
پیش از هر چیزی باید بدانیم نفخ قاعدگی چیست؟ نفخ یکی از علائم قاعدگی است و معمولاً، نقخ قبل از قاعدگی یا با شروع آن، به سراغتان میآید. زنان بسیاری ممکن است ورم و نفخ قاعدگی را تجربه کنند.
وقتی نفخ در قاعدگی به سراغتان میآید، احساس میکنید وزنتان زیاد شده است و شکم و اعضای دیگر بدنتان سفت یا حتی متورم شدهاند. انگار مقدار زیادی غذا خوردهاید؛ اما معدهتان ظرفیت این حجم از غذا را نداشته است. نفخ در دوران قاعدگی و علائم آن بسیار آزاردهنده است و حتی ممکن است باعث شود اعتمادبهنفستان، در این دوره، کم شود.
نفخ از علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) است و ممکن است یک یا دو هفته پیش از شروع قاعدگی آغاز شود. از دیگر علائم دوران پیش از قاعدگی(پی ام اس) میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوسانات خلقی
- خستگی
- درد
- آکنه
- پرخوری
- تورم و درد سینهها
- سر درد
- کمر درد
دلایل نفخ قاعدگی چیست؟
نفخ پیش از قاعدگی و حین آن میتواند ناشی از تغییرات در سطح هورمونهای پروژسترون و استروژن باشد. حدود یک هفته پیش از شروع قاعدگی، سطح هورمون پروژسترون کاهش پیدا میکند.
این کاهش سطح پروژسترون موجب ریزش پوشش داخلی رحم میشود که در نتیجهی آن خونریزی قاعدگی رخ میدهد. مسئله این است که تغییر سطح این هورمونها، علاوه بر اینکه باعث خونریزی قاعدگی میشود، باعث احتباس(جمع شدن) آب و نمک بیشتری در بدن میشود. در نتیجه، سلولهای بدن با آب متورم میشوند و احساس نفخ را ایجاد میکنند.
البته توجه داشته باشید که هورمونها یگانه علت نفخ در قاعدگی و بروز دیگر علائم نیستند. موارد دیگری نیز در بروز این علائم نقش دارند، برای مثال:
ژن شما
- نوع و میزان مواد معدنی و ویتامینهای مصرفیتان
- رژیم غذاییتان (به خصوص اگر نمک زیادی استفاده میکنید)
- مصرف نوشیدنیهای حاوی الکل و کافئین
درمان نفخ دوران قاعدگی چیست؟
آیا راهی برای درمان نفخ دوران قاعدگی وجود دارد؟ چگونه میتوانیم از بروز آن پیشگیری کنیم؟ خوشبختانه، راههای متعددی برای درمان نفخ شکم در دورهی قاعدگی و پیش از قاعدگی و همچنین، پیشگیری از آن وجود دارد. در ادامه، از روشهای درمان نقخ دوران پریود برایتان خواهیم گفت.
- غذاهای شور را کنار بگذارید
مضرف نمک را به حداقل برسانید. ممکن است بپرسید که چگونه متوجه شویم که نمک موجود در برنامهی غذایی بیش از مقدار لازم است؟ انجمن قلب آمریکا توصیه میکند که استفادهی روزانه نمک را به حداکثر 2300 میلی گرم در روز محدود کنید.
- از مصرف غذاهای فرآوریشده بپرهیزید
یادتان باشد که غذاهای فرآوریشده حاوی نمک بسیار زیادی هستند. همینطور، سایرمواد غذایی ممکن است حاوی نمک بالایی باشند بنابراین، سعی کنید مصرف این مواد غذایی را محدود کنید. سعی کنید میوهها، سبزیجات و دیگر مواد غذایی سالم مانند غلات کامل، پروتئین بدون چربی و آجیل، را جایگزین آنها کنید.
- مواد غذایی سرشار از پتاسیم میل کنید
غذاهای حاوی پتاسیم فراوان میتوانند در رفع نفخ قاعدگی موثر باشند، زیرا پتاسیم باعث کاهش سطح سدیم و افزایش ادرار میشود. از مواد غذایی سرشار از پتاسیم، که میتوانند در درمان نفخ در قاعدگی موثر باشند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبزیجات پهنبرگ، مانند اسفناج
- سیب زمینی شیرین
- موز
- آووکادو
- گوجه فرنگی
- کربوهیدراتهای تصفیهشده را کنار بگذارید
کربوهیدراتهای تصفیهشده مانند قندهای فرآوریشده و آرد سفید، میتوانند سطح قند خونتان را افزایش دهند. افزایش قند خون سبب افزایش انسولین در خون میشود و در نتیجه، کلیهها سدیم بیشتری را در خود ذخیره میکنند.
افزایش سطح سدیم نیز خود منجر به احتباس آب میشود. در ابتدای مقاله اشاره کردیم که احتباس آب و نمک زیاد علت نقخ در قاعدگی است.
- از ادرارآورهای طبیعی استفاده کنید
اگر به دنبال راهی برای درمان نفخ پریود هستید، مطمئن باشید که ادرارآورهای طبیعی کمکتان خواهند کرد. با مصرف دیورتیکهای طبیعی، بدن شما ادرار بیشتری تولید میکند و میتوانید از احتباس آب جلوگیری کنید.
- آناناس
- هلو
- خیار
- زنجبیل
- سیر
- مارچوبه
- آب فراوان بنوشید
در روزهای پیش از قاعدگی، آب فراوان بنوشید. سعی کنید دائماً یک بطری آب همراهتان داشته باشید و چندبار در روز آن را پر کنید. نمیتوانیم بگوییم که دقیقا چه میزان آب در روز باید مصرف کنید، زیرا این میزان برای هرشخص متفاوت است و به عواملی مانند محیط زندگی و وضعیت سلامتی بستگی دارد. ولی در مجموع، بهتر است روزانه یک و نیم لیتر آب مصرف کنید.
- از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید
الکل و کافئین در ایجاد نفخ قاعدگی و دیگر علائم پی ام اس تاثیرگذارند. به جای مصرف الکل و کافئین، آب بیشتری بنوشید. اگر نمیتوانید از قهوهی صبحگاهی صرفنظر کنید، میتوانید نوشیدنیهای حاوی کافئین کمتر مانند چای یا قهوهی بدون کافئین را جایگزین آن کنید.
- ورزش کنید
میتوانیم بگوییم که ورزش منظم کلید کاهش علائم پی ام اس است. توصیه میکنیم یکی از گزینههای زیر را انتخاب کنید:
- چند ساعت فعالیت بدنی متوسط در هفته
- یک ساعت یا بیشتر فعالیت شدید در هفته
- ترکیبی از این دو سطح فعالیت ذکر شده
- از داروها غافل نشوید
زمانی که متوجه میشوید درمانهای خانگی تاثیری بر نفخ دوران پریود و پیش از آن نداشتهاند، میتوانید به سراغ داروها بروید، از داروهای مناسب برای درمان نفخ پیش از قاعدگی و نفخ دوران قاعدگی، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرصهای کنترل بارداری: مصرف قرصهای ضد بارداری در کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی( پی ام اس) موثرهستند. برای مصرف قرصهای ضد بارداری، حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
- داروهای ادرارآور: همانطور که گفتیم، این قرصها از احتباس آب در بدن جلوگیری میکنند و در نتیجه، از ایجاد نفخ جلوگیری میکنند. ممکن است پزشکتان این قرصها را برای کاهش نفخ شدید در پریودی تجویز کند.
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت بروز دو نشانهی زیر، حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- نفخ بعد از قاعدگی همچنان ادامه دارد.
- شدت نفخ به قدری است که بر فعالیتهای روزانهتان تاثیر گذاشته است.
نفخ شدید ممکن است گاهی نشانهی بیماری باشد یا نیاز به درمانی متفاوت از روشهایی ذکر شده داشته باشد.
سخن آخر
نفخ قبل از قاعدگی و هنگام قاعدگی به سراغ بسیاری از زنان میآید و مثل دیگر علائم قاعدگی، موجب آزارشان میشود. نفخ دوران قاعدگی و پیش از آن، عمدتاً، به دلیل تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی است؛ اما میتواند دلایل دیگری نیز، مانند وراثت و تغذیه نامناسب، داشته باشد.
راههای متعددی برای درمان نفخ در قاعدگی وجود دارد که با رعایت آنها، میتوانید علائم ناخوشایند نفخ را از خودتان دور کنید. بنابراین، نفخ و قاعدگی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، اما اگر نقخ بعد از قاعدگی نیز ادامه پیدا کرد یا زندگیتان را مختل کرد، باید به پزشک مراجعه کنید.
منابع مورد استفاده
https://www.medicalnewstoday.com/articles/319579#when-to-see-a-doctor
https://www.healthline.com/health/womens-health/period-bloating
https://www.omargailani.com.au/blog/how-to-reduce-bloating-during-periods-13625/
دیدگاهتان را بنویسید