حالت تهوع و استفراغ از حالتهای آزاردهندهای هستند که هیچ کدام از ما دوست نداریم حتی لحظهای تجربهاش کنیم. در دوران بارداری، این حالت ناخوشایند و آزاردهنده چند ماه همراه شما است و بالطبع، دوست دارید هر کاری برای فرار از آ ن انجام دهید.
تهوع صبحگاهی دوران بارداری میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد و همچنین، در هر شخص متفاوت است؛ اما دلیل تهوع صبحگاهی در بارداری چیست؟ چه علائمی دارد؟ راه درمان تهوع صبحگاهی بارداری چیست؟ آیا به جنین آسیب میزند یا خیر؟ با یافتن پاسخ این سوالات، میتوانید دوران بارداری راحتتری را پشت سر بگذارید.
در این مطلب، هر آنچه باید در مورد تهوع صبحگاهی در بارداری و دلایل و درمان آن بدانید برایتان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
تهوع صبحگاهی چیست؟
تهوع صبحگاهی از علائم بارداری است. در این دوره، حالت تهوع و استفراغهای گاه و بیگاه موجب آزار و اذیت زنان باردار میشود. حدود نصف تا دو سوم زنان باردار تهوع صبحگاهی را، به میزان متفاوت و خصوصاً در سه ماهه ی اول بارداری، تجربه میکنند.
این حالت تهوع در اوایل روز، به شدیدترین شکل ممکن بروز پیدا میکند، به همین دلیل، آن را تهوع صبحگاهی مینامند، وگرنه ممکن است در هر لحظه از روز یا شب، اتفاق بیفتد و صرفاً مختص به صبح نیست.
اما تهوع صبحگاهی تا کی ادامه دارد؟ در اکثر زنان، تهوع صبحگاهی از هفتهی چهارم بارداری آغاز میشود و در هفتهی دوازدهم تا چهاردهم برطرف میشود. با وجود این، یک پنجم زنان در سه ماههی دوم بارداری نیز تهوع صبحگاهی را تجربه میکنند و تعداد اندکی از زنان نیز در تمام دوران بارداریشان تهوع و استفراغ را دارند.
تهوع صبحگاهی در بارداری معمولاً آسیبی به زن باردار یا جنین وارد نمیکند؛ اما تهوع شدید صبحگاهی در بارداری، که کاهش وزن و کم آبی بدن را نیز درپی دارد، به مراقبت فوری پزشکی نیاز دارد.
بیشتر بخوانید:چند روز بعد از پریود احتمال بارداری وجود دارد؟
دلایل تهوع صبحگاهی در دوران بارداری چیست؟
علت تهوع صبحگاهی در بارداری چیست؟ در واقع، دلیل واحدی برای تهوع صبحگاهی وجود ندارد و شدت آن نیز در زنان مختلف متفاوت است. افزایش سطح هورمونها در هفتههای ابتدایی بارداری را میتوان مهمترین علت تهوع صبحگاهی در اوایل بارداری دانست.
کاهش قند خون نیز از دیگر دلایل تهوع صبحگاهی است. البته، علت تهوع صبحگاهی در حاملگی فقط محدود به این دو مورد نیست و عوامل دیگری نیز دخیل هستند. در ادامه، برخی دلایل تهوع و استفراغ صبحگاهی را برایتان خواهیم گفت.
- بارداری دوقلو یا سهقلو
- خستگی زیاد
- استرس عاطفی
- مسافرتهای مکرر
تهوع صبحگاهی در بارداریهای مختلف شخص نیز میتواند متفاوت باشد. یعنی ممکن است در طول یک بارداریتان تهوع شدید صبحگاهی را تجربه کنید، ولی در بارداری بعدیتان چنین نباشد و تهوع خفیفی داشته باشید.
علائم تهوع صبحگاهی در دوران بارداری
علائم تهوع صبحگاهی در بارداری چیست؟ کدام علائم را میتوانیم تهوع صبحگاهی بنامیم؟
- حالت تهوع همراه با استفراغ یا بدون استفراغ
- بیاشتهایی
- استرس و اضطراب
- افسردگی
- حالت تهوعی که معمولاً صبحها بروز پیدا میکند؛ اما ممکن است در زمان دیگری نیز دوباره ظاهر شود یا در تمام روز، ادامه داشته باشد.
- احساس تهوع از استشمام بوی برخی غذاها
- احساس تهوع پس از خوردن غذا، خصوصاً غذاهای تند
- تهوع یا استفراغ ناشی از گرما
استفراغ شدید در دوران بارداری
از میان هر هزار زن، فقط یک زن دچار استفراغ شدید در بارداری میشود. علائم آن شامل استفراغ مکرر، کاهش وزن و کم آبی بدن است. برای درمان استفراغ شدید بارداری، باید به پزشک مراجعه کنید.
معمولاً، با بستری، تجویز مایعات داخل وریدی و تعذیه مناسب، مشکل برطرف خواهد شد. اگر استفراغ شدید را جدی نگیرید و به فکر درمان آن نباشید، دچار مشکلاتی خواهید شد. از عوارض استفراغ شدید در بارداری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بر هم خوردن توازن الکترولیت
- استرس و اضطراب شدید
- افسردگی
- سوء تغذیهی جنین
- فشار زیاد روی اندامهای حیاتی، مانند کبد، قلب، کلیهها و مغز
آیا تهوع صبحگاهی بر جنین اثر میگذارد؟
برخی بانوان نگران هستند که این تهوع و استفراغ آسیبی به جنین برساند. استفراغ ممکن است عضلات شکمتان را تحت فشار قرار دهد و موجب ایجاد درد موضعی شود؛ اما آسیبی به جنین نمیرساند، زیرا جنین در کیسهی آب محافظت میشود.
اما استفراغ طولانی مدت، که موجب کم آبی بدن و کاهش وزن میشود، ممکن است باعث شود مواد مغذی کافی به جنین نرسد، از این رو، ممکن است نوزاد هنگام تولید کمبود وزن داشته باشد.
اگر حالت تهوع و استفراغتان متوقف نمیشود، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با درمان مناسب، از آسیب دیدن جنین و ضعیف شدن آن جلوگیری کند.
چگونه تهوع صبحگاهی را درمان کنیم؟
و اما برای تهوع صبحگاهی بارداری چه کنیم؟ روشهای درمان تهوع صبحگاهی بارداری چیست؟ با رعایت یک سری نکات، میتوانید از تهوع صبحگاهی جلوگیری کنید یا اینکه شدت این حالت آزاردهنده را به حداقل برسانید. در ادامه، چند راهکار نیز برای درمان حالت تهوع و استفراغ بارداری برایتان گفتهایم:
- صبحها، به محض اینکه از خواب بیدار میشوید، پیش از خارج شدن از تختخواب، بیسکویت شیرین بخورید.
- اگر گمان میکنید غذایی ممکن است موجب بروز حالت تهوع شود، از آن پرهیز کنید.
- اجازه ندهید معدهتان خالی بماند، زیرا معدهی خالی خود موجب حالت تهوع میشود. برای مثال، به جای خوردن یک وعده غذایی حجیم، چند وعده غذایی کمحجم و کوچک میل کنید تا معدهتان خالی نماند..
- آب فراوان بنوشید تا بدنتان هیدراته باقی بماند. بهطور کلی، تاجایی که میتوانید مایعات مصرف کنید.
- مکملهای ویتامین B6 نیز میتواند در جلوگیری از تهوع صبحگاهی در بارداری مفید باشد؛ اما مصرف روزانه بیش از 200 میلیگرم از این ویتامین میتواند آسیبزا باشد. پیش از مصرف ویتامین B6 یا هر ویتامین دیگری، حتماً با پزشک مشورت کنید.
- لباسهای گشاد بپوشید. لباسهای تنگ به قسمت شکمتان فشار میآورد و میتواند موجب بروز تهوع شود.
- فعالیت و راه رفتن نیز ممکن است حالت تهوعتان را تشدید کند. هر زمان برایتان میسر بود، استراحت کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
و اما چه زمانی برای درمان حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی بارداری باید به پزشک مراجعه کنیم؟ اگر علائم زیر به سراغتان آمد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- احساس سرگیجه یا بیحالی دارید.
- تب دارید.
- ضربان قلبتان بالا است.
- در سه ماههی دوم بارداری حالت تهوع شدید دارید.
- در استفراغتان خون مشاهده کردید.
- سردردهای مکرر دارید.
- خونریزی یا لکهبینی داشته باشید.
- همیشه، استفراغ شدید دارید یا اینکه چندبار در روز استفراغ میکنید.
- وزنتان کاهش یافته است.
- احساس اضطراب و افسردگی به سراغتان آمده است.
ممکن است پزشک مکملها یا داروهایی را برای رفع حالت تهوع صبحگاهی و حفظ مواد غذایی و مایعات بدنتان تجویز کند. برای مثال:
- آنتی هیستامینها: یرای کنترل حالت تهوع و بیماری حرکت.
- فنوتیازین: برای التیام حالت تهوع و استفراغ شدید.
- متوکلوپرامید: برای کمک به معده در انتقال غذا به رودهها و کاهش تهوع و استفراغ.
- آنتی اسیدها: برای کاهش و تنظیم اسید معده و پیشگیری از رفلاکس اسید معده.
گاهی نیز ممکن است مشکلتان فقط با بستری یا تجویز مایعات داخل وریدی برطرف شود. یادتان باشد نباید هیچ کدام از این داروها را بدون تجویز پزشک مصرف کنید.
سخن آخر
تهوع صبحگاهی از علائم بارداری است و ممکن است به سراغ هر زن بارداری برود، بهخصوص در سه ماههی اول بارداری. شدت حالت تهوع در بارداری صبحها بیشتر است، به همین دلیل، به آن بارداری صبحگاهی میگویند؛ اما ممکن است در دیگر اوقات روز نیز، به سراغتان بیاید.
در برخی شرایط، شدت تهوع بیشتر است، برای مثال، تهوع صبحگاهی در بارداری دوقلو یا چند قلو بیشتر است. اگر در رژیم غذاییتان تغییراتی را ایجاد کنید و عادتهایتان را بشناسید، میتوانید در برابر تهوع و استفراغ در بارداری بایستید و شدت آن را به حداقل برسانید. با شدت گرفتن حالت تهوع و استفراغ بارداری، باید به پزشک مراجعه کنید و به فکر درمانهای جدیتر باشید.
منابع
https://www.healthline.com/health/morning-sickness
https://www.webmd.com/baby/guide/morning-sickness-pregnant#1
دیدگاهتان را بنویسید