سایکوز یا روان پریشی بعد از زایمان چیست؟آیا این از علائم افسردگی بعد از زایمان است؟ مگر افسردگی بعد از زایمان چقدر طول میکشد؟ آیا همه زنان این حالت را تجربه می کنند؟ خواهیم یا نخواهیم، تولد نوازد تغییراتی را در زندگی‌مان ایجاد می‌کند. گاهی این تغیرات به روح و روان مادر نیز می‌رسد و سبب تغییر خلق و خو و احساساتش می‌شود. گاهی فراز و نشیب‌های پس از زایمان برای برخی زنان تجربه‌‌ای سنگین و فراتر از حالت معمول است و سایکوز یا روان‌پریشی بعد از زایمان جدی‌ترین و خطرناک‌ترین تجربه است. تجربۀ سایکوز پس از زایمان همراه با علائمی است که احتمالاً موجب ترس مادر و اطرافیان خواهد بود. اما سایکوز بعد از زایمان چیست؟ علائم بیماری سایکوز چیست؟ آیا درمان سایکوز پس از زایمان دشوار است؟ روان‌پریشی بیماری‌ای است که باید هر چه زودتر، به فکر رهایی از آن باشید!
در این مطب، هر آنچه باید که در مورد سایکوز بعد از زایمان و علائم و درمان آن باید بدانید را برای‌تان خواهیم گفت. با لونا همراه باشید!
سایکوز بعد از زایمان چیست؟
سایکوز یا روان پریشی بعد از زایمان اختلالی روانی است که در آن، ارتباط بیمار با واقعیت مختل می‌شود. برای مثال، ممکن است شخص باورهایی داشته باشد که عجیب به نظر می‌رسند یا ممکن است صداهایی را بشنود که هیچ‌کس نمی‌شنود، چیزهایی ببیند که واقعیت ندارند یا احساس غم و اضطراب شدید به سراغش برود. از هر 500 زن، یک نفر مبتلا به سایکوز بعد از زایمان می‌شود.
علائم سایکوز پس از زایمان چیست؟
معمولاً، علائم اولیه سایکوز طی چند هفتۀ ابتدایی پس از زایمان و به صورت ناگهانی، ظهور می‌کنند. برخی زنانی که پس از زایمان دچار روان‌پریشی می‌شوند، پیش از زایمان، مبتلا به اختلالات دوقطبی، اسکیزوفرنی یا دیگر اختلال‌های روانی نیز بوده‌اند، اما اکثر این زنان، پیش از زایمان، هیچ گونه اختلال روانی نداشته‌اند. علائم و نشانه های سایکوز در همه مادران یکسان نیست و ممکن است هر زن علائم متفاوتی را بروز دهد.
- هذیان (باورهای غیرمنطقی و غیرواقعی)
- توهم ( دیدن و شنیدن چیزهایی که واقعاً وجود ندارند)
- تحریک‌پذیری
- افکار خودکشی
- افزایش انرژی
- افزایش میل جنسی
- بی‌خوابی شدید (حتی به گونه‌ای که شخص نیازی به خواب احساس نکند)
- پارانویا و مشکوک شدن به دیگران
- نوسانات مداوم خلقی
- احساس بیگانگی با فرزند
البته، تشخیص اینکه این علائم بخشی طبیعی از فرآیند بهبودی پس از زایمان‌تان هستند یا اینکه واقعاً، از علائم روان پریشی هستند کار ساده‌ای نیست، از این رو، بهتر است از یکی از نزدیکان‌تان بخواهید، در روز و هفته‌های اولیۀ بعد از زایمان، کنارتان بمانند و حواس‌شان به شما باشد.
بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته، پنج درصد از زنان مبتلا به سایکوز بعد از زایمان خودکشی می‌کنند و 4 درصد از آنان مرتکب کودک‌کشی می‌شوند. اما علت این اقدامات چیست؟ در واقع، مبتلایان به سایکوز ارتباط با واقعیت را از دست می‌دهند و توهمات کاملاً برای‌شان معنادار می‌شوند. بنابراین، در صورت مشاهده علائم سایکوز پس از زایمان، باید سریعاً به فکر درمان قطعی سایکوز باشید تا خودتان و اطرافیان از هر گونه خطر در امان بمانید.
یادتان باشد همۀ مبتلایان به سایکوز پس از زایمان لزوماً هذیان‌هایی با محتوای دستور به انجام کارهای خشونت‌آمیز ندارند، با وجود این، باید به احتمال این خطر نیز توجه کنید و مراجعه به پزشک را جدی بگیرید و هر چه سریع‌تر به فکر درمان سایکوز بعد از زایمان باشید.
دلایل بروز سایکوز بعد از زایمان چیست؟
همانطور که گفتیم، بیشتر زنان بدون هیچ زمینه‌ای، بعد از زایمان مبتلا به سایکوز خواهند شد، اما در این بین، برخی عواملی نیز هستد که می‌توانند احتمال ابتلا به روان پریشی پس از زایمان را افزایش دهد:
- سابقۀ اختلال دو قطبی
- سابقۀ روان‌پریشی پس از زایمان در زایمان‌های قبلی
- سابقۀ اختلال اسکیزوافکتیو یا اسکیزوفرنی
- سابقۀ خانوادگی ابتلا به سایکوز پس از زایمان یا اختلال دو قطبی
- اولین بارداری
- قطع داروهای روانپزشکی به دلیل بارداری
علت قطعی ابتلا به سایکوز پس از زایمان هنوز روشن نیست. عوامل دیگری همچون ژنتیک، فرهنگ، نوسانات هورمونی، کم‌خوابی و عوامل محیطی نیز ممکن است خطر ابتلا به روان پریشی بعد از زایمان را افزایش دهند.
با سایکوز بعد از زایمان چه کنیم؟
همانطور که تا به این‌جا متوجه شدید، روان پریشی بعد از زایمان را باید جدی بگیرید. اگر در مورد این بیماری آگاهی داشته باشید و قبل و بعد از زایمان، یک سری نکات را رعایت کنید و یک سری اقدامات را انجام دهید، می‌توانید از پس سایکوز بعد از زایمان بر بیایید:
قبل از زایمان
- اگر خودتان را در معرض سایکوز بعد از زایمان می‌بینید، حتماً با پزشک‌تان در این باره صحبت کنید. ممکن است پزشک‌تان شما را به روانپزشک ارجاع دهد.
- هرگونه سابقۀ خانوادگی اختلال دو قطبی یا سایکوز پس از زایمان را به پزشک‌تان اطلاع دهید.
- به همسر یا مراقب‌تان در مورد علائم بیماری سایکوز آگاهی دهید، زیرا احتمالاً خودتان قادر به تشخیص آن‌ها نیستید.
- به تغییرات خلق‌تان در دوران بارداری توجه کنید.
- اگر پیش از تولد نوزاد، کودک دیگری دارید، برای مراقبت از او برنامه‌ای داشتید باشید، زیرا ممکن است پس از زایمان خودتان قادر به مراقبت از او نباشید.
پس از زایمان
- از همسر یا مراقب‌تان بخواهید که کاملاً مراقب رفتارتان باشد و در صورت مشاهده علائم و نشانه های سایکوز ، هر چه سریع‌تر، به فکر درمان باشد.
- خواب کافی داشته باشید.
- اگر شیر دادن به کودک‌تان برای شما سخت است، راحت باشید و احساس گناه نکنید.
- سعی کنید در روزهای اول پس از زایمان، دورتان را شلوغ نباشد.
- به طور منظم، برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.
- تغییر خلق‌تان را یادداشت کنید.
- از خانواده و دوستان‌تان کمک بگیرید.
سایکوز پس از زایمان را چگونه درمان کنیم؟
و اما می‌رسیم به درمان سایکوزیا روان پریشی بعد از زایمان! پیش از هرچیز، اگر خودتان یا اطرافیان‌تان احساس می‌کنید که دچار هذیان و توهم شده‌اید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. ممکن است برای ایمنی بیشتری خود و کودک‌تان، لازم باشد بستری شوید یا اینکه داروهایی مانند لیتیوم را برای تثبیت خلق‌وخوی‌تان مصرف کنید. با درمان به موقع و مراقبت صحیح، می‌توانید کاملاً بهبود پیدا کنید. سایکوز درمان دارد، اما یادتان باشد این فرآیند درمان سایکوز پس از زایمان به زمان نیاز دارد. با شروع درمان، به‌تدریج، بهبود خواهید یافت و می‌تواند حمایت و عشق‌تان را نثار نوزاد دلبندتان کنید.
بیشتر بدانیم:افسردگی پس از زایمان
سخن آخر
تا به این‌جا، دانستیم سایکوز بعد از زایمان چیست و چه علائمی دارد! احتمال ابتلا به روان پریشی بعد از زایمان بسیار پایین است، اما در هر صورت، همۀ زنان در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند. بنابراین، باید اطرافیان‌تان را در مورد علائم اختلال سایکوز آگاه کنید تا در صورت ابتلا، بتوانید سریعاً درمان را آغاز کنید. سعی کنید درمان سایکوز پس از زایمان را هر چه سریع‌تر شروع کنید تا بتوانید از این طریق، خودتان و نوزادتان را از خطرات احتمالی در امان بدارید.
منابع
https://www.webmd.com/parenting/baby/postpartum-psychosis-overview#1
https://www.healthline.com/health/parenting/postpartum-psychosis
دیدگاهتان را بنویسید