آیا نفخ در دوران بارداری کلافه‌تان کرده است؟ خب، شما تنها نیستید! نفخ بارداری از شایع‌ترین و آزاردهنده‌ترین علائم دوران بارداری است. دلایل متعددی در پس بروز این نشانه آزاردهنده وجود دارد. گاهی مشکل با تغییر سبک زندگی یا مصرف چند داروی ساده برطرف می‌شود، اما گاهی باید به فکر درمان جدی‌تر باشید. خوشبخاته، راههای متعددی برای درمان نفخ در بارداری و رهایی از این پدیده آزاردهنده وجود دارد. در این مطلب، 12 توصیه برای درمان نفخ در دوران بارداری را برای‌تان خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
علت نفخ در دوران بارداری چیست؟
پیش از هر چیزی، باید بدانیم علت نفخ دردوران بارداری چیست!یا نفخ شکم در اوایل بارداری چگونه است، باید بدانیم که در دوران بارداری، بدن متحمل تغییرات زیادی می‌شود و متأسفانه، نفخ نیز ناشی از برخی از همین تغییرات طبیعی بدن است. برای مثال، افزایش هورمون پروژسترون یکی از عوامل ایجاد است. اما چه ارتباطی میان پروژسترون و نفخ وجود دارد؟ این هورمون، با شل کردن عضلات دستگاه گوارش، روند هضم غذا را کند می‌کند و بدین ترتیب، سبب ایجاد نفخ می‌شود.
علاوه بر این، هر چه به اواخر بارداری نزدیک‌تر شوید، جنین و رحم‌تان بزرگ‌تر می‌شود و فشار بیشتری به حفره شکمی وارد می‌شود، در نتیجه، روند هضم کندتر می‌شود و گاز بیشتری در معده و روده تولید می‌شود.
برخی مواد غذایی نیز سبب ایجاد گاز در دستگاه گوارش می‌شوند. همچنین، برخی مکمل‌ها، مانند آهن، باعث ایجاد یبوست و در نهایت، نفخ خواهد شد.
چگونه از بروز نفخ در دوران بارداری جلوگیری کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، نفخ در دوران بارداری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و هر چه به ماه‌های آخر نزدیک‌تر شوید، نفخ شدیدتر می‌شود. اما برای درمان نفخ بارداری چه باید کرد؟ خوشبختانه، راه های درمان نفخ بارداری بسیارند. اگر این روش‌ها را بشناسید و به‌طور مستمر، آن‌ها را به کار بگیرید، می‌توانید با این پدیده ناخوشایند مبارزه کنید و احتمال ایجاد آن را به حداقل برسانید.
در ادامه، برای‌تان خواهیم گفت چگونه به جنگ نفخ دوره بارداری بروید.
1. آب فراوان بنوشید.
نوشیدن آب یکی از بهترین راههای از بین بردن نفخ دوران بارداری است. روزانه 10 لیوان آب بنوشید. نوشیدن آب، پیش از غذا و پس از غذا، به هضم غذا کمک می‌کند. با نوشیدن آب فراوان، بدن‌تان را هیدراته نگه دارید تا نفخ به سراغ‌تان نیاید.
به علاوه، نوشیدن آب باعث می‌شود دچار یبوست، که یکی از عوامل ایجاد نفخ است، نشوید. اگر بدن‌تان هیدراته نباشد، مدفوع سفت و خشک می‌شود. نوشیدن آب فراوان باعث می‌شود و مدفوع نرم شود و به راحتی، از روده بزرگ عبور کند. بنابراین می‌توانیم آب را درمان نفخ و یبوست در بارداری بدانیم.
یادتان باشد که آب را باید ذره ذره بنوشید، نه یک‌باره. اما چرا؟ در واقع، اگر آب را ذره ذره بنوشید، هوای کمتری به همراه آب وارد دستگاه گوارش‌تان می‌شود و در نتیجه، احتمال بروز نقخ کاهش پیدا می‌کند.
اگر دوست داشته باشید، می‌توانید آب میوه نیز بنوشید و مقداری از آب بدن‌تان را از طریق آب میوه تأمین کنید.
اگر نفخ‌تان خیلی شدید است و احساس درد می‌کنید، ممکن است مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر (IBS) باشید. در این صورت، باید آب‌میوه بدون گار و شکرهای نفخ‌آور، یعنی FODMAP، بنوشید. آب پرتقال، آناناس و انگور حاوی FODMAP اندکی هستند.
همچنین، اگر در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری هستید، نباید به سراغ آب‌میوه‌ها و نوشیدنی‌های حاوی شکر بروید.
2. از مصرف فروکتوز و سوربیتول بپرهیزید.
فروکتوز نوعی قند طبیعی است که در اکثر میوه‌ها وجود دارد. برخی تولیدکنندگان نیز این قند را به محصولاتی مانند دسرها و نوشیدنی‌ها اضافه می‌کنند. برخی اشخاص توانایی هضم فروکتوز را ندارند و در صورت مصرف آن، نقخ می‌کنند. نام پزشکی این اختلال سوء‌جذب فروکتوز (fructose malabsorption) است.
سوربیتول نیز نوعی قند کم‌کالری است. بدن توانایی هضم سوربیتول را ندارد، از این رو، پس از مصرف آن، نفخ و شکم‌درد بروز پیدا می‌کنند.بهتر است در دوران بارداری، از مصرف این دو نوع قند بپرهیزید.
3. فعالیت فیزیکی را فراموش نکنید.
فعالیت فیزیکی و ورزش باید بخشی از فعالیت‌های روزانه‌تان باشد. اگر نمی‌توانید به باشگاه بروید، می‌توانید به جای آن، پیاده‌روی را در برنامه روزانه‌تان بگتجانید. روزانه، حداقل، نیم ساعت ورزش یا پیاده‌روی کنید. ورزش، علاوه بر آن‌که برای شرایط روحی و جسمی‌تان مفید است، می‌تواند از بروز یبوست جلوگیری کند و سرعت هضم غذا را افزایش دهد.
البته یادتان باشد پیش از شروع هر گونه ورزش یا فعالیت فیزیکی، حتماً باید با پزشک‌تان مشورت کنید.
4. رژیم غذایی‌تان را اصلاح کنید.
برای نفخ شکم در بارداری چی بخوریم این سوالی است که بسیاری از خانم های حامله در دوره بارداری از پزشکان سوال می کنند. به همۀ چیزهایی که می‌خورید دقت کنید تا متوجه شوید کدام یک موجب آزارتان می‌شود. این کار را تا زمان حذف اکثر مواد غذایی نفخ آور ادامه دهید. برای مثال، خوراکی‌هایی مانند کلم، گندم، سیب زمینی و کلم بروکلی نفخ‌آور هستند و بهتر است آن‌ها را از رژیم غذایی‌تان حذف کنید.
5. مواد غذایی سرشار از فیبر مصرف کنید.
مواد غذایی حاوی فیبر را در رژیم غذایی‌تان بگنجانید. این مواد غذایی مدفوع را نرم می‌کنند و در نتیجه، سبب رفع یبوست و جلوگیری از بروز نفخ می‌شوند. مواد غذایی حاوی فیبر بالا سبب بروز نفخی کوتاه‌مدت می‌شوند، اما در عوض، به مرور زمان، یبوست را، که از عوامل اصلی بروز نفخ در دوران بارداری است،جلوگیری می‌کند.
اگر فیبر را به روش زیر به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید، همان نفخ کوتاه نیز به سراغ‌تان نمی‌آید:
- مصرف فیبر را به تدریج افزایش دهید. طی چند ماه، رفته رفته، مصرف فیبر را در رژیم غذایی‌تان افزایش دهید، نه به یک‌باره.
- مقدار کمی غذای حاوی فیبر بخورید تا دستگاه گوارش‌تان فرصت هضم آن را داشته باشد.
- غذا را خوب بجوید تا روند هضم غذا آسان‌تر و سریع‌تر شود.
- مایعات فراوان مصرف کنید.
روزانه 25 تا 30 گرم فیبر مصرف کنید. بسیاری از میوه‌ها، مانند انجیر و موز، سبزیجات و غلات کامل، مانند جو، حاوی فیبر هستند و می‌توانند در درمان نفخ روده در بارداری کمک‌تان کنند.
اگر به هر دلیلی، دوست ندارید غذاهای فیبردار مصرف کنید، می‌توانید به سراغ مکمل‌های فیبر بروید.
6. داروهای ملین مصرف کنید.
نفخ در بارداری خطرناک است. در صورت بروز یبوست و نفخ شدید، می‌توانید از داروهای ملین کمک بگیرید. این ملین‌ها دفع مدفوع را آسان‌تر می‌کنند. البته نباید به سراغ داروهای مسهل بروید. این داروها، به هیچ وجه، برای زنان باردار توصیه نمی‌شوند.
7. به جای یک وعده غذایی حجیم، چند وعده غذایی سبک بخورید.
هر چه حجم غذایی که می‌خورید بیشتر باشد، گاز بیشتری در دستگاه گوارش‌تان ایجاد می‌شود. سعی کنید در روز، به جای سه وعده غذا، شش وعده غذا بخورید. یادتان باشد وعده‌های غذایی‌تان باید کم‌حجم باشد.
8.آهسته غذا بخورید
اگر عادت دارید غذای‌تان را پنج دقیقه‌ای تمام کنید، باید این عادت را کنار بگذارید. وقتی سریع غذا می‌خورید، مقداری هوا، به همراه غذا، وارد معده‌تان می‌شود و در نهایت، نفخ می‌کنید. بنابراین، سعی کنید غذای‌تان را آهسته و با آرامش میل کنید.
9. پروبیوتیک را از یاد نبرید.
مصرف مواد غذایی حاوی پروبیوتیک به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند و در نتیجه، یبوست و نفخ در دوران بارداری به سراغ‌تان نمی‌آید. همچنین، می‌توانید از پزشک‌تان بخواهید قرص پروبیوتیک برای‌تان تجویز کند.
10. لباس راحت بپوشید
پوشیدن لباس تنگ در بارداری، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. از مضرات لباس تنگ در بارداری بروز نفخ است. اگر کمر لباس‌تان تنگ باشد، فشار زیادی به شکم‌تان وارد می‌شود و در نتیجه، گاز بیشتری در دستگاه گوارش‌تان تولید می‌شود. پوشیدن لباس‌های گشاد یا لباس‌های بارداری در حل این مشکل کمک‌تان می‌کند.
11. دمنوش نعنا بنوشید
دمنوش نعنا نوشیدنی بسیاری مناسبی است. این نوشیدنی عاری از کافئین گزینۀ بسیار مناسبی برای زنان باردار است. برگ نعنا به هضم غذا کمک می‌کند. در واقع، نعنا حرکات روده را بهبود می‌بخشد و همچنین با آرام کردن سلول‌های معده، اختلالات هاضمه را برطرف می‌کند. علاوه بر این، نعنا خاصیت آرامش‌بخش دارد و استرس و اضطراب را از شما دور می‌کند. استفاده از نعنا یکی از راههای درمان نفخ بارداری در طب اسلامی است. یادتان باشد پیش از مصرف دمنوش نعنا در بارداری، حتماً با پزشک‌تان مشورت کنید.
12. استرس را از خود دور کنید.
استرس و اضطراب نیز می‌تواند علت نفخ در بارداری باشد. تا جایی که می‌توانید، استرس را از زندگی‌تان حذف کنید:
- نگران انجام کارهای‌تان نباشید. از دیگران بخواهید در انجام‌شان به شما کمک کنند یا این‌که به خودتان اطمینان بدهید که همۀ کارها را انجام خواهم داد.
- در روز، چند بار نفس عمیق بکشید.
- ورزش کنید.
- حرکات یوگا را انجام دهید.
- تکنیک‌های مدیریت استرس را یاد بگیرید.
اگر با افزایش استرس، نقخ‌تان شدت می‌گیرد، ممکن است مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر باشید. از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نفخ
- شکم‌درد
- یبوست
- اسهال
- حالت تهوع
دلیل اصلی بروز این بیماری مشخص نیست، اما استرس سبب تشدید علائم سندروم روده تحریک پذیر در بارداری می‌شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، نفخ در دوران بارداری طبیعی است و معمولاً، آسیبی به جنین وارد نمی‌کند. با وجود این، در صورت مشاهدۀ این علائم، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- درد شکمی طولانی‌تر از نیم ساعت
- یبوستی طولانی‌تر از یک هفته
- اسهال طولانی‌تر از دو روز
- مدفوع سیاه یا مشاهدۀ خون در مدفوع
- حالت تهوع و استفراغ
این علائم می‌توانند حاکی از وجود مشکلات جدی‌تری باشند. بنابراین، در صورت مشاهده‌شان، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
تا به این‌جا، با علت و درمان نفخ در دوران بارداری آشنا شدید. نفخ از شایع‌ترین علائم دوران بارداری است. نفخ دوران بارداری می‌تواند بسیار آزاردهنده و حتی با درد همراه باشد. اما معمولاً جای نگرانی نیست. با تغییر سبک زندگی و رعایت یک سری نکات، مانند نوشیدن آب فراوان، مصرف فیبر، ورزش و کنترل استرس، می‌توان به آن مبارزه کرد.
بسیاری از روش‌های درمان نفخ دوران بارداری متمرکز بر درمان یبوست هستند، چرا که یبوست از مهم‌ترین علت‌های بروز نفخ در دوران بارداری است. اگر با تغییر سبک زندگی و رعایت توصیه‌ها، نفخ‌تان بهبود نیافت و شدت گرفت، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا از دلیل بروز آن مطلع شوید و بتوانید درمان نفخ شدید بارداری را زیر نظر پزشک اغاز کنید.
منابع
https://www.healthline.com/health/pregnancy/home-remedies-for-gas-during-pregnancy
https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/bloating.aspx
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323146
https://flo.health/pregnancy/pregnancy-health/pains-and-discomforts/gas-during-pregnancy
https://parenting.firstcry.com/articles/top-home-remedies-for-gastric-problem-during-pregnancy/
دیدگاهتان را بنویسید