یکی از شایعترین بیماری در زنان که اکثرا در سنین باروری به وجود میآید آندومتریوز است. این بیماری حداقل در ۵ تا ۱۰ درصد زنان باردار دیده میشود. اگر بخواهیم پاسخ کاملی به سوال آندومتریوز چیست بدهیم، باید بیان کنیم که آندومتریوز رشد نابجای بافت لایه داخلی رحم در مکانهای نابجا مانند حفره لگن، تخمدانها و پشت رحم است. در بیماری اندومتریوز بافتی که به بافت داخلی رحم مشابه است در بیرون از رحم رشد میکند. در ادامه با لونا همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد بیماری اندومتریوز کسب کنید.
بیشتر بدانیم:هیسترکتومی یا برداشتن رحم
علل آندومتریوز چیست
سوال بسیار مهمی که در این زمینه پرسیده میشود این است که علت بیماری آندومتریوز چیست؟ علت دقیق مشخص نیست و نظریه های مختلفی در این مورد مطرح است و هنوز هیچ نظریه ای از نظر علمی اثبات نشده است. در حقیقت بیماری آندومتریوز اغلب در سنین ۳۰ تا ۴۰ سالگی شایع است. در حقیقت نظریههای مختلفی در مورد علل ابتلا به بیماری آندومتریوز وجود دارد.
- خون قاعدگی از طریق اسکار جراحی به داخل حفره لگن نشت کند، مانند آنچه بعد از زایمان سزارین اتفاق می افتد.
- تعدادی معتقدند که آندومتریوز ممکن است در دوره جنینی با بافت سلول نابجا که شروع به پاسخ به هورمون های بلوغ می کند، آغاز شود.
- عوامل احتمالی گزارش شده در این مورد، شروع زودرس سیکل قاعدگی یا سیکلهای قاعدگی طولانی و خونریزیهای شدید در دوران قاعدگی است.
- عوامل دیگری نظیر ناهنجاریهای رحمی و سابقه بیماری آندومتریوز در یکی از بستگان نزدیک میتواند از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری باشند.
- یکی از قدیمی ترین نظریه ها این است که آندومتریوز به دلیل فرایندی به نام جریان برگشتی خون قاعدگی رخ می دهد. این زمانی اتفاق می افتد که خون قاعدگی به جای خروج از واژن، از طریق لوله های رحمی به داخل حفره لگن برگردد.
- آنچه که احتمال ابتلا به بیماری آندومتریوز را افزایش میدهد شامل سن، ژنتیک، سابقه پزشکی، سابقه قاعدگی، مصرف کافئین و الکل و عدم انجام فعالیتهای ورزشی است.
دیگر دلایل عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی مانند ابتلای یکی از نزدیکان به بیماری آندومتریوز تاثیرات بسیار زیادی بر روی احتمال ابتلا به این بیماری میگذارد. البته سابقه پزشکی مانند عفونت لگن و مشکلات رحمی و سایر مشکلاتی که مربوط به قاعدگی میشود، مانند بیماری که مانع از خارج شدن خون قاعدگی میشود بر روی احتمال ابتلا به بیماری تاثیرگذار هستند.
- نظریه دیگر این است که هورمون ها سلول های خارج از رحم را به سلول هایی شبیه به لایه های داخلی رحم تبدیل می کنند که به سلول های آندومتر معروف هستند.
- برخی دیگر هم این اعتقاد را دارند که اگر مناطق کوچکی از شکم به بافت آندومتر تبدیل شود. علت این است که منشا سلول های شکمی، سلول های جنینی هستند؛ سلول ها می توانند تغییر شکل داده و مانند یاخته های آندومتر عمل کنند.
- سلولهای آندومترامکان دارد از طریق سیستم لنفاوی به خارج از رحم منتقل شوند.
- بیماری آندومتریوز ممکن است به دلیل نقص سیستم ایمنی بدن باشد که سلولهای آندومتر رحم را تخریب نمی کند.
- شیوع آندومتریوز در بدن امکان دارد با ژنتیک یا حتی سموم محیطی مرتبط باشد.
علائم بالینی آندومتریوز
آندومتریوز بیماری مزمن و دردناکی است که فرد مبتلا به این بیماری را بسیار آزرده میکند. در حقیقت افرادی که قصد کسب اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری را دارند سوالشان این است که علائم بالینی بیماری آندومتریوز چیست؟ قاعدگی دردناک و سنگین، به اضافه درد در ناحیه لگن و درد در هنگام رابطه جنسی و دفع مدفوع و یا ادرار از جمله بخشی از علائم این بیماری به حساب میآیند. اما توجه داشته باشید که علائم دیگری نظیر حالت تهوع، اسهال و خستگی و همچنین ناباروری از دیگر علائم بیماری آندومتریوز است. تشخیص این بیماری باید تحت نظر پزشک متخصص انجام بگیرد.
اطلاعاتی در مورد احتمال ابتلا به بیماری آندومتریوز
یکی از نظریههایی که در مورد احتمال ابتلا به این بیماری بیان شده این است که مقداری از خونریزی قاعدگی هنگامی که از دهانه رحم رد میشود وارد محفظه شکم شده و زمینهساز ایجاد این بیماری میشود . در موارد آندومتریوز شدید، سلولها و بافتهای غیر نرمال ممکن است لولهها و حتی اطراف تخمدان را مسدود کنند. پس تخمک قادر به خروج از تخمدان و عبور از لولههای رحمی نبوده و ناباروری رخ دهد. در برخی از موارد التهاب موجود در محیط رحم و لولهها به تخمک و اسپرم آسیب می زند و مانع از لقاح میشود.
بیشتر بدانیم:چگونه در مورد رابطهی جنسی صحبت کنیم؟
ایا اندومتریوز در بارداری خطرناک است
در پاسخ به سوال ایا اندومتریوز در بارداری خطرناک است باید بیان کنیم که یکی از عوارض بیماری آندومتریوز، نازایی و یا ناباروری است. در حقیقت اگر اندومتریوز باعث ایجاد اختلال در آناتومی لگن شود یعنی کیستهای بزرگ تخمدان یا چسبندگی شدید رحم را به وجود آورد، موجب نازایی در بانوان خواهد شد.
علاوه بر این ممکن است آندومتریوز موجب ترشح هورمونی مواد التهابی شود. در این صورت بر روی تخمکگذاری و لانهگزینی تاثیرات منفی میگذارد. از این رو موجب نازایی میشود. درصد بارداری با آندومتریوز بستگی به شدت این بیماری دارد. چرا که ۷۰ درصد از خانمهایی که به بیماری اندومتریوز دچار شده اند بدون هیچ مشکلی بارداری را تجربه کرده اند. هرچند با درمان درست و به موقع، امکان بارداری با اندومتریوز وجود دارد؛ اما درصد مشخص ی برای آن نمیتوان مشخص کرد.
ایا با برداشتن رحم اندومتریوز درمان میشود
در بعضی از مواقع پزشکان تشخیص میدهند که درمان بیماری آندومتریوز باید با روش جراحی انجام بپذیرد. بانوانی که قصد بارداری ندارند میتوانند رحم و تخمدانهایشان را در این عمل جراحی بردارند، در این صورت بیماریشان درمان خواهد شد. عمل جراحی برداشتن رحم هیسترکتومی نام دارد که در این عمل، رحم از بدن بیرون آورده میشود. در حقیقت این روش درمانی انواع متفاوتی دارند و به چند دسته هیسترکتومی توتال، هیسترکتومی ساب توتال، هیسترکتومی رادیکال تقسیمبندی میشوند.
ایا چسبندگی لگن باعث نازایی میشود؟
در پاسخ به این سوال که ایا چسبندگی لگن باعث نازایی میشود باید ذکر کنیم که چسبندگی رحم یکی از مشکلات متعددی است که برای بانوان به وجود میآید. مراقبت از سلامت فردی برای بانوان اهمیت بسیار بالایی دارد. چسبندگی رحم انواع متفاوتی دارد که شامل چسبندگی داخل رحم و چسبندگی در داخل لگن است. چسبندگی داخل رحم به این شکل که دیوارههای جلویی و پشتی رحم به یکدیگر میچسبند. در بعضی از مواقع میزان چسبندگی خفیف و در مواقع دیگر متوسط و شدید است. چسبندگی رحم شدید موجب ناباروری و سقط جنین مکرر خواهد شد.
عوارض آندومتریوز
سوال بسیاری از افرادی که قصد کسب اطلاعاتی در مورد این بیماری را دارند این است که عوارض آندومتریوز چیست. در حقیقت بسیاری از بیماریها با خود عوارضی در پی دارند. عوارض برخی از بیماریها بسیار کم و سطحی است. اما بیماریهای دیگر عوارض بزرگی با خود در پی دارند. یکی از عوارض بسیار مهمی که بیماری آندومتریوز دارد ناباروری است.
علاوه بر این، از دیگر عوارض این بیماری میتوانیم به سرطان تخمدان، ایجاد چسبندگی و التهاب درون لگن به اضافه کیست تخمدان و همچنین مشکلات مثانهای و مشکلات رودهای اشاره کنیم. در حقیقت افرادی که در سن باروری هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. از دیگر خطرات و عوارض بیماری آندومتریوز و بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
عوارض بیماری آندومتریوز و بارداری
سقط جنین |
گرچه نمیتوان جلوی سقط جنین را گرفت، اما با مصرف برخی از داروها و رعایت مسائل خاص میتوان شانس این اتفاق را کم کرد. |
نوزاد زودرس |
زنان مبتلا به بیماری آندومتریوز ۱.۵ برابر بیشتر از زنان عادی ممکن است قبل از ۳۷ هفته بارداری زایمان کنند. احتمال بارداری زودرس در زنان مبتلا بیشتر است. |
جفت سر راهی |
در بیماری آندومتریوز امکان پارگی جفت سر راهی در حین زایمان بالا است. این عارضه سبب ایجاد خونریزی شدید شده و ممکن است مادر و کودک را در معرض خطر قرار دهد. زنانی که بیماری آندومتریوزدارند در صورت بالا بودن مقدار خونریزی و شرایط بد جفت ممکن است نیاز به خون پیدا کنند و یا اینکه سزارین اضطراری داشته باشند. |
روش تشخیص آندومتریوز چیست
نکته بسیار مهم این است که تشخیص اندومتریوز باید توسط متخصصان انجام بگیرد. امروزه متخصصان از روشهای گوناگونی برای تشخیص این بیماری استفاده میکنند. بیماری آندومتریوز به دلیل وجود ضایعاتی که در داخل رحم ایجاد میکند، تشخیص داده میشود. روش تشخیص آندومتریوز شامل معاینه لگن، معاینه واژینال سونوگرافی واژینال لاپاراسکوپی و امآرآی است.
در روش اول تمام ساختارهای غیرطبیعی مانند کیستهای دستگاه تناسلی و غیره مشخص میشود. روشهای معاینه کمک بسیار زیادی به تشخیص این بیماری توسط متخصصان میکند. یکی از روشهای تشخیص این بیماری امآرآی است. در این روش تشخیص احشای مجاور به خوبی امکان پذیر است.
شیوههای درمان آندومتریوز
شیوه درمان آندومتریوز شامل جراحی و درمانهای دارویی است. در واقع پزشک متخصص با توجه به وضعیت بیمار تشخیص میدهد که بیماری این فرد با درمانهای دارویی درمان میشود و یا نیاز به جراحی لاپاراسکوپی دارد. در بعضی از مواقع پزشکان تشخیص میدهند که درمان این بیماری باید با هر دو روش انجام شود. یعنی فرد مورد نظر هم جراحی کند و هم از دارو استفاده کند.
یکی از موثرترین روشهای درمانی بیماری آندومتریوز برداشت بافت استار با جراحی است. تحت نظر پزشک بودن یکی از نکات بسیار مهمی است که قبل و بعد از جراحی، بیماران باید به این موضوع توجه داشته باشند. بنابراین توجه کنند که باید از داروهایی که متخصص و فوق تخصص تجویز میکند استفاده نمایند. درمان جراحی شامل لاپاراسکوپی لاپاراتومی، هیسترکتومی است.
تفاوت کیست اندومتریوما با آندومتریوز چیست
سوال بسیار مهمی که در این زمینه پیش میآید این است که تفاوت کیست آندومتریوما با آندومتریوز چیست. در پاسخ باید بیان کنیم که بیماری آندومتریوز نشان دهنده ضخامت بافت آندومتر میباشد. این بیماری بیرون از آندومتر رشد میکند و این اختلال در بخشهای مختلفی از بدن مانند تخمدانها و لگن به وجود میآید. در واقع آندومتریوز با آندومتر شباهت بسیار زیادی دارد. در واقع آندومتر در قسمتهایی از بدن مانند بافت ریه هم به وجود میآید. اندومتریوما کیستهای پوشانده شده از آندومتریوز هستند که از باقیماندههای آندومتر و خون تشکیل شدهاند.
بیشتر بخوانیم: رابطهی جنسی پس از زایمان
امکان بارداری با وجود بیماری اندومتریوز با روش ای وی اف IVF
احتمال بارداری در بیماری آندومتریوز پایین است. روش IVF و این بیماری یکدیگر را کاملا دفع نمیکنند. طبق تحقیقاتی که در این رابطه گزارش شده است، روش ای وی اف بهترین روش برای بارداری افرادی است که به بیماری اندومتریوز مبتلا شده اند. میزان موفقیت در بارداری دقیقا به شدت اندومتریوز وابسته است. البته بارداری با اندومتریوز و چسبندگی بسیار سخت و البته خطرناک است. در واقع احتمال لانهگزینی در بانوان مبتلا به این بیماری نسبت به سایرین کمتر است.
طبق تجربیاتی که علم پزشکی در این رابطه داشته شواهدی وجود دارد که IVF احتمال بارداری رادر این حالت ارتقا می دهد. اگر آندومتریوز تشدید یابد یا به مرحله نازایی برسد، شانس موفقیت IVF نیز پایین خواهد بود. هر چند نباید فراموش کرد که بسیاری از زنان مبتلا به بیماری آندومتریو در سراسر جهان با این روش مادر شده اند.
آیا اندومتریوز باعث نازایی میشود
زوجهایی که از هر نظر سالم هستند حدود 25 تا 30 درصد احتمال دارد که بارور شوند. اما اگر مشکلی در هر کدام از زوجین وجود داشته باشد این احتمال درصد پایین می آید. اما نمی توان گفت احتمال بارداری در چنین زوجهایی صفر است. از این رو وقوع بارداری طبیعی با وجود بیماری اندومتریوز امکان پذیر است. اگر چه با وجود آندومتریوز باردار شدن سخت است اما غیر ممکن نیست. در واقع بیماری اندومتریوز یک بیماری شایع و دردناکی است که در سن باروری بین ۱۵ تا ۴۹ سال به وجود میآید و یکی از عارضههای این بیماری ناباروری است. اندومتریوز و باردار شدن تنها زمانی میتواند اتفاق بیفتد که شدت عارضه اندومتریوز زیاد نباشد و این عارضه هنوز مشکلات نازایی ایجاد نکرده باشد.
بطور متوسط می توان گفت که بیشتر بانوان مبتلا به اندومتروز میتوانند مادر شوند. تنها حدود یک سوم آنها با مشکلات ناباروری مواجه می شوند. برای اطمینان بیشتر میتوانید از کسانی که با آندومتریوز باردار شدهاند، در مورد چگونگی بارداریشان پرس و جو کنید و از تجربیاتشان استفاده نمایید.
درمان آندومتریوز با دارو
برای دریافت پاسخ سوال ایا با برداشتن رحم اندومتریوز درمان میشود باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید. اما از آنجایی که برای درمان داروهای مختلفی توسط پزشکان تجویز میشوند. اگر داروهای درمانی مفید واقع نشدن با معاینه رحم و میزان شدت بیماری نوع درمان توسط متخصص تشخیص داده می شود. در واقع استفاده از داروها به توصیه پزشک اهمیت بسیار بالایی دارد. در بعضی از مواقع درمان بیماری آندومتریوز به توصیه پزشک با روش جراحی و در بعضی از مواقع دیگر با روش دارویی انجام میگیرد. برای درمان این بیماری بهتر است به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
بنابراین به این نکته توجه کنید که اگر از این بیماری غافل شوید و به پزشک مراجعه نکنید، در صورتی که بیماری آندومتریوز عود کند با مشکلات زیادی مواجه خواهید شد. اگر شما قصد فرزندآوری ندارید بهترین روش درمان برای این بیماری در آوردن کامل رحم و تخمدان است.
نکاتی در مورد جراحی آندومتریوز
برای درمان بیماری آندومتریوز ابتدا باید در مورد جراحی مواردی را مدنظر قرار دهید. اولین نکته این است که توجه داشته باشید که بهترین روش جراحی برای درمان بیماری آندومتریوز لاپاراسکوپی است. بیمارانی که دچار ناباروری هستند در این روش جراحی باید توجه کنند که در صورت گرفتاری شدید لولههای رحم لازم است که اتصال لولهها از رحم قطع شود.
علاوه بر این برای جدا کردن آندومتریوز باید پزشکان دقت زیادی به خرج دهند تا به عروق تخمدانی آسیبی نزند. همچنین در اثر جراحی مکرر آندومتریوز احتمال این وجود دارد که بافت تخمدان از بین برود و یائسگی زودرس به وجود آید.
درمان آندومتریوز با جراحی
بهترین روش درمان بیماری آندومتریوز چیست؟ یکی از روشهای درمان بیماری آندومتریوز جراحی است. از آنجایی که در روش جراحی از دوربین و لنزهای قوی برای بزرگنمایی استفاده میکنند، تمام نقاط اندومتریوز مشخص میشود. در حقیقت برای درمان این بیماری، تمام قسمتهای بدن مانند رودهها و تخمدانها را به خوبی بررسی میکنند.
تشخیص و درمان آندومتریوز با روشهای گوناگونی انجام میشود. در واقع برای تشخیص و درمان این بیماری باید به سراغ پزشکان متخصص بروید تا بتوانند با استفاده از روشهای نوین درمان بیماری آندومتریوز این بیماری را برای شما درمان کنند.
ییشتر بدانیم:آی وی اف چیست؟ | مراحل و مراقبتهای بعد
چه کسانی در معرض ابتلا به اندومتریوز قرار دارند؟
در این قسمت تصمیم داریم در مورد افرادی که در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، مطالبی ارائه دهیم. خانمهایی که به هیچ عنوان بارداری که منجر به زایمان شود نداشتند، در معرض ابتلا به بیماری آندومتریوز هستند. علاوه بر این سیکلهای پریودی کوتاه که معمولا از ۲۷ روز زودتر اتفاق میافتد، یائسگی دیر هنگام، به اضافه بلوغ زودرس از جمله عواملی هستند که منجر به ابتلا به بیماری آندومتریوز میشوند. علاوه بر این کسانی که یکی از بستگان نزدیکشان مانند خواهر، خاله و عمه به این بیماری مبتلا شدند، خودشان در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. وجود استروژن زیاد و توده بدنی کم، به علاوه مصرف مواد مخدر به علاوه اختلالات آناتومیک در رحم از جمله عواملی هستند که افراد مبتلا را در معرض این بیماری قرار میدهند.
چرا کیستهای کوچک آندومتریوز جراحی نمیشود
عدم جراحی کیستهای کوچک آندومتریوز ترجیح اغلب متخصصان نازایی است. بعضی از متخصصان نازایی ترجیحشان این است که اگر نیاز به جراحی اندومتریوز باشد، قبل از انجام این عمل، تخمکها را فریز کنند و سپس زمانی که از ذخیره شدن تخمکها اطمینان حاصل کردند فرد را تحت جراحی قرار دهند.
در این صورت فرد را در سیکل آیویاف قرار میدهند و تخمک را فریز میکنند. در حقیقت بعضی از پزشکان ترجیح میدهند برای کسانی که قصد فرزندآوری ندارند در این عمل جراحی رحم و تخمدانها را جدا نمایند که در این صورت فرد دیگر باردار نمیشود.
نتیجهگیری آندومتریوز چیست؟
در این مبحث لونا علی بیماری اندومتریوز وعلائم پیدایش آن بطور کامل شرح داده شده است . همچنین با اینکه احتمال بارداری با وجود این بیماری پاییین میآید راه حل باردار شدن, عمل کشت تخمک یا آی وی اف معرفی شده است. محتوا حاوی مطالب بسیار مفیدی است که بدون شک برای شما مفید خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید